«کانون قرآن و عترت» دانشکده صدا و سیما در سال 1377 با هدف ارتقاء سطح کمی و کیفی توانایی روخوانی، تجوید، قرائت، حفظ و فهم قرآن و بهرهگیری هرچه بیشتر از آن، ایجاد زمینه و بستر مناسب برای گسترش مراکز قرآن آموزی و ترویج فرهنگ قرآنی و غنیسازی اوقات فراغت دانشجویان دانشکده از طریق انس با قرآن تشکیل شده است.
مسئول فعلی دارالقرآن حجت الاسلام والمسلمین ابوالفضل بنائی است که از حدود نه ماه پیش این مسئولیت را پذیرفته. وی متولد سال 1353 شهر قزوین و مدت یازده سال است که به تحصیل دروس حوزوی در حوزة علمیه اشتغال دارد. آنچه در پی میآید گفتگویی با ایشان در زمینة فعالیتهای کانون قرآن و عترت دانشکدة صدا و سیما است.
در شروع بی مناسب نیست اشارهای مختصر به کارهای انجام شده طی نه ماه اخیر داشته باشید.
اولین کاری که به هنگام شروع مسئولیتم در این دانشکده انجام دادم، تغییر نام دارالقرآن دانشگاه از «کانون قرآن» به «کانون قرآن و عترت» بود که مورد موافقت مسئولین دانشکده قرار گرفت؛ از این جهت که حضرت محمد(ص) فرمودهاند: «انی تارک فیکم الثقلین، کتاب الله و عترتی»، این سخن گهربار بدین معناست که قرآن و ائمه (ع) متمم و مکمل یکدیگرند و تمسک به یکی از این دو به تنهایی، نمیتواند انسان را به سعادت برساند؛ مثل این است که انسان با دو چشم یک چیز را نگاه میکند، انسان با دو گوش یک مطلب را میشنود، اینطور نیست که انسان دو گوش دارد و دو مطلب مجزا میشنود، دو چشم دارد و دو چیز مجزا میبیند، محال است که اینطور باشد. قرآن و اهل بیت علیهمالسلام چنین هستند، متمم و مکمل یکدیگرند و هرگز جداییپذیر نیستند.
دومین کار، برگزاری یک اردوی تفریحی ـ زیارتی برای دانشجویان دانشکده بود که دانشجویان را به امامزاده داود (ع) بردیم سپس اینکار را برای دانشجویان افغانی دانشکده انجام دادیم. که با استقبال آنها روبرو و هدیهای توسط این کانون به رسم یادبود به آنها تقدیم شد که این هدایا کتبی از حضرت امام خمینی (ره) بود. یکی دیگر از فعالیتهای ما، دیدار دانشجویان دانشکده با عالم بزرگوار حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظالله تعالی) بود که در یک جو بسیار صمیمی، باصفا و معنوی برگزار شد و ایشان هم دانشجویان ملاقات کننده را مورد تفقد قرار دادند و سورة کوثر را برای دانشجویان تفسیر کردند که مشروح جلسه در شمارة 83 گلستان قرآن به چاپ رسیده است.
تفسیر روزی 3 آیه از قرآن؛ دعوت از یکی از قاریان مشهور برای تدریس دانشکده و میزبانی مسابقاتی که توسط دارالقرآن بسیج در هفتة بسیج برگزار شد، از دیگر فعالیتها بوده است.
برگزاری مسابقة «برگی از بهشت» در ماه مبارک رمضان نیز از دیگر فعالیتهایی بود که با استقبال دانشجویان عزیز روبرو شد حدود 1400 نفر در مسابقات شرکت کردند.
در آن مسابقه، هر روز ویژه نامهای مشتمل بر دعای مربوط به آن روز، ترجمة دعا، سه حدیث پیرامون مفاهیم آن دعا، احکام، قصص قرآنی و شأن نزول برخی آیات قرآن منتشر شد و در پایان از مطالب ویژه نامهها سؤالاتی برای دانشجویان مطرح شد.
در غیر از ماه مبارک رمضان، دارالقرآن هر هفته مسابقة کتبی برگزار میکند که در آن از هر جزء سؤالی نسبتاً ساده میشود و دانشجویان باید با مراجعه به آن جزء، پاسخ سؤال را یافته و ارسال کنند که این امر نوعی آشنائی و انس با قرآن کریم را برای آنان به همراه میآورد.
بخش دیگر فعالیتهای دارالقرآن، اختصاص بخش به نوارخانه آن است که نوارهای تلاوت قراء مختلف، معارف و اندیشههای قرآنی، سخنرانیهای دانشمندان علوم قرآنی و نوارهای ترتیل اساتید مشهور و... از اجزاء مجموعه است و الحمدلله روزبه روز غنیتر میشود.
به نظر شما راهکارهای مناسب برای جذب دانشجویان به قرآن و انجام فعالیتهای قرآنی و آشنایی آنها با معارف قرآنی چیست؟
یکی از راهکارهای علاقمند ساختن دانشجویان به آشنایی با مفاهیم قرآنی، برگزاری مسابقات متنوع و مختلف است. برگزاری مراسم «شبی با قرآن» به مناسبتهای مختلف راه دیگر است. برخورد خوب مربی و مسئول فعالیتهای قرآنی در دانشگاه یکی از راههای مهم و اصولی به شمار میآید که تأثیر غیر قابل انکاری دارد. به عقیدة من، راههای جذب و علاقمند کردن دانشجویان به قرآن کریم و معارف آن فراوان است که هر کدام از آنها در جای خود ممکن است مفید و موثر باشد و نمیتوان آن را به مواردی چند منحصر ساخت. ممکن است در یک دانشگاه، یک راه بسیار خوب جواب بدهد و در دانشگاهی دیگر، راهی دیگر؛ منتهی این ذوق، سلیقه و ابتکار و خلاقیت مسئول فعالیتهای قرآنی است که میتواند با به کارگیری شیوههای مناسب امکان قرآنی کردن رفتارهای دانشجویان را چه در محیط دانشگاه و چه در جامعه فراهم آورد.
شاید یکی از مهمترین راهها، فراهم کردن بستر آشنائی با مفاهیم ناب قرآنی و فرهنگ قرآنی باشد که فراهم کردن بستر مناسب به مقدمات چندی نیاز دارد. چه در محیط دانشگاه و چه در محیط جامعه باید این بستر وجود داشته باشد حال آنکه در این زمینه ضعف زیادی وجود دارد. برای مثال انسان هنگام مراجعه به کیوسکهای مطبوعاتی نمیتواند حتی یک مجله قرآنی پیدا کند در حالیکه انواع و اقسام روزنامهها و مجلات دیگر با موضوعات غیر قرآنی، فراوان به چشم میخورد!
یکی دیگر از عوامل مهم در این زمینه، اهمیت دادن مدیران و مسئولان دانشگاه به قرآن و معارف قرآنی است. وقتی یک مدیر یا مسئول دانشگاه به فعالیتهای قرآنی در دانشگاه اهمیت ندهد و بر وجود چشمگیر این گونه فعالیتها در دانشگاه تأکید نورزد و خود به عنوان یکی از مشوقین این گونه فعالیتها قدمی برندارد، طبیعی است که تلاشهای مسئولین زیردست با شکست مواجه خواهد شد.
الحمدالله دانشکده ما یک دانشکدة معنوی و مسئولیت آن با مهندس هاشمی است که فردی متدین، متواضع و قرآنی است و خودش جلسات تدریس و آموزش قرآن دارد.
جایگاه دارالقرآن در دانشگاهها را چگونه ارزیابی میکنید؟
به نظر من رسالت اصلی دارالقرآنها هدایت و حمایت دانشجویان علاقمند به قرآن کریم است. هدایت از این جهت که به آنان خط فکری داد تا اگر کسی با قرآن آشنا شود به آن عمل کند، قطعاً دو جهان سعادتمند و خوشبخت خواهد بود؛ هم بار علمی دارد و هم بار معنوی. بعد از انجام این هدایت، باید دانشجویانی را که خط فکری آنان با این هدایت شکل میگیرد، حمایت کرد. این حمایت، هم حمایت اخلاقی است، هم حمایت درهم و دینار و یا ریالی، هم حمایت قدمی است یعنی قدم برداشتن در راه برطرف کردن مشکلات مختلف آنان، و هر نوع حمایت که در حد امکانات و اختیارات لازم باشد. وقتی به دانشجو میگوئیم قرآنی شود بدین معناست که معارف قرآن منشور فعالیتها و اعمال وی باشد، حال اگر قرآن منشور اعمال و رفتار خودمان نباشد، چگونه باید انتظار داشته باشیم دانشجو حرف ما را پذیرد؟ یکی از معارف قرآن این است که مؤمنان با یکدیگر برادرند و برادر در مشکلات به کمک برادرش میشتابد، پس ما باید در مشکلات دست دانشجو را بگیریم. اگر اینطور شد آنوقت در دانشگاه جو صمیمی بین اساتید، مسئولین و دانشجویان بوجود میآید.
فعالیت اعضای دارالقرآن در چه حد است؟
درالقرآن هم اکنون سیصد عضو دارد که هر کدام از آنها به نحوی با درالقرآن در ارتباط هستند. عدهای از امکانات نوارخانه استفاده میکنند، جمعی در مراسم شبی با قرآن شرکت میجویند برخی در مسابقات مختلف شرکت میکنند، گروهی هم از ما دربارة قرآن و معارف آن سؤالاتی میکنند و بعضی از دانشجویان در انجام دادن برخی فعالیتهای قرآنی دارالقرآن با ما همکاری مستمر دارند و امیدوارم بقیة دانشجویان دانشگاه نیز در هر زمینهای که علاقمند هستند با ما همکاری کنند تا ما بتوانیم در ارائه خدمات بهتر به آنان موفقتر باشیم.
به نظر شما یک مسئول دارالقرآن و اصلاً یک مسئول انجام فعالیتهای قرآنی چه ویژگیها ی ی باید داشته باشد؟
اول اینکه خود باید قرآنی باشد و قرآنی بودن خیلی سخت است، باید شخص مدام خود را در محضر قرآن ببیند. علاوه بر آن باید متعهد، خلاق، متخصص و آشنا به شگردهای مختلف تبلیغی باشد. دیگر اینکه اهل عمل باشد. یعنی تا کاری را به پایان نرسانده دست برندارد. مسئول دارالقرآن باید بلندپرواز باشد. یعنی بگوید من اینکار را هر طور باشد انجام میدهم، علاوه بر آن باید دارای قدرت برنامهریزی منسجم و با تمام مشکلات دانشجویان آشنا باشد و این کار در صورتی میسر است که در ارتباط دائم با آنها باشد و مسئولین هم باید مسئول دارالقرآن را حمایت کنند و دست او را برای انجام کار قرآنی باز بگذارند و...
پیشنهاد شما عنوان مسئول دارالقرآن به مدیران دانشکده چیست؟
این که حمایت دانشجویانی را که در مسیر هدایت قرآنی قرار میگیرند، جدی بگیرند. برای مثال طوری برنامه ریزی کنند که اگر دانشجویی در طول سالهای تحصیل موفق به حفظ قرآن شد، استخدام او در سازمان قطعی باشد، یا به مکه یا کربلا مشرف شود، جشن ازدواج وی به صورت مجانی برگزار شود و انواع و اقسام حمایتها که اگر اینگونه حمایتها توسط مسئولین صورت پذیرد، انگیزة دانشجویان را قویتر خواهد کرد. چه ایرادی دارد یک تصویربردار، یک فیلم بردار، یک فیلمساز و...حافظ کل قرآن باشد؟ او زندگیاش قرآنی میشود، هر فیلمی را نمیسازد، هر تصویری را نمیگیرد، هر پولی را نمیپذیرد، اصلاً خود صاحب سبک، اندیشه و خلاقیت میشود، مگر ممکن است انسان منبع نور را در وجود خود داشته باشد و کارهای نورانی از او صادر نشود؟ قرآن برای همه است نه فقط برای قاریان و یا افرادی که در زمینة علوم مذهبی تحصیل میکنند.
مثلاً دانشگاه الازهر مصر و خود کشور مصر را که در زمینة قرآن پیشرفت خوبی دارد، قابل مثال است. آیا میدانید علت پیشرفت مصر چیست؟ چرا کشور مصر معروف به حفظ قرآن است؟ دلیلش این است که رئیس جمهور سابق آنها، در شبهای احیاء تقدیر از حفاظ میکرد و به آنها هدایایی میداد. یک رئیس جمهور اینکار را میکرد، این تشویق را انجام میداد.
ما اگر بودجه کلانی را که صرف کارهای فرهنگی شکلی میشود متوجه ترویج مسأله حفظ قرآن و فراگیری آن در سطح دانشگاهها، مدارس و اقشار مختلف جامعه کنیم، بزرگترین کار فرهنگی را به آسانترین روش انجام دادهایم... ادامه در لینک